Słownika poprawnej polszczyzny
  • trzech i troje
    19.10.2014
    19.10.2014
    Witam,
    czy mógłbym prosić o wytłumaczenie różnicy między: dwóchdwoje, trzechtroje etc.
  • trzy pytania
    22.11.2014
    22.11.2014
    Czytając książkę Milana Kundery, natrafiłam na pewne konstrukcje, których poprawności nie jestem pewna. Czy może, biorąc pod uwagę, że to proza artystyczna, są jednak poprawne?
    1. Schlebiony i poruszony tą nocną wizytą. (brak słowa schlebiony w słowniku)
    2. I jeden, i drugi wie, czego szuka na twarzy przed sobą; i jeden, i drugi wie, że szukają tego samego. (dlaczego nie szukają, wiedzą?)
    3. Położył kres próżnym próbom przywoływania jej do życia, jaką była. (taką, jaką była?)
  • Tyburzec w odmianie
    26.01.2015
    26.01.2015
    Od zawsze byłem zdania, że moje nazwisko Tyburzec się nie odmienia. Jednak ostatnio ktoś na umowie cywilnoprawnej odmienił moje nazwisko na Tyburzcem. Dla mnie brzmi to nienaturalnie, choć być może na piśmie nie jest takie rażące. Chciałbym rozwiać wszelkie wątpliwości. Dlatego moje pytanie brzmi: czy moje nazwisko się odmienia? Jeśli tak, to czy mam prawo do tego, aby go nie odmieniać, nawet na umowach cywilnoprawnych czy pismach urzędowych?
  • Tyflis
    16.02.2003
    16.02.2003
    Szanowni Państwo,
    W Słowniku poprawnej polszczyzny znalazłem dopełniaczową formę Tyfilisu. Chciałbym się dowiedzieć, dlaczego wygląda ona właśnie tak, skoro mianownik to Tyflis. Czemu zatem nie Tyflisu?
  • tysiące osób
    15.09.2014
    15.09.2014
    Witam,
    jak powinno się mówić: „Tysiące osób pragną” czy „Tysiące osób pragnie”?
    Będę wdzięczna za odpowiedź.
    Pozdrawiam
  • ujejski i słonimski
    19.11.2004
    19.11.2004
    Witam.
    Nowy słownik poprawnej polszczyzny wydany przez PWN w 1999 roku zawiera tak osobliwe przymiotniki (pisane z małej litery) jak: ujejski i słonimski. Czy są to błędy drukarskie, a jeśli nie, to od jakich słów zostały te derywaty utworzone? Dziękuję za odpowiedź,
    Grzegorz Mazur
  • Umieć a znać
    30.03.2020
    30.03.2020
    Jak mówić poprawnie? Ostatnio ze znajomymi zastawiamy się, czy język można zarówno znać, jak i umieć. Moi znajomi uważają, że język można jedynie znać (na jakimś poziomie), ja natomiast uważam, że (być może jest to mowa potoczna, czyli mówić można, ale pisać w listach oficjalnych niekoniecznie wypada) język można również umieć. Mogę, jadąc do pracy za granicę, powiedzieć umiem niemiecki i oczywiście nie mam na myśli ani, że moje umiejętności są na eksperckim poziomie, ani że moja wiedza językoznawcza jest na takim, tylko że po prostu czuję się swobodnie korzystając z tego języka.
    Czy język można umieć, czy powinno się go tylko znać?
    Moim zdaniem umieć nie niesie ze sobą szerszego znaczenia niż znać, zależy co mówiący ma na myśli.
  • uniWERsytet
    21.01.2015
    21.01.2015
    Szanowni Państwo,
    na którą sylabę akcentuje się słowo uniwersytet? W źródłach, do których mam dostęp, znalazłem informację, że na trzecią od końca. To ze względu na jego obcość? Do tej pory wydawało mi się, że taka sytuacja dotyczy raczej rzeczowników na -ika, -yka, ale rozumiem, że ta grupa jest znacznie liczniejsza.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Uważność
    14.10.2019
    14.10.2019
    Szanowni Państwo,
    nurtuje mnie stosunkowo młode słowo uważność, a w zasadzie jego nieobecność w słowniku lub choćby w Korpusie z przykładami z mowy i pisma. Wyrażenia typu trening uważności, uważnośćtu i teraz, jak i sama uważność są stosowane bardzo często w dziedzinie psychologii i coachingu.
    1. Czy można je traktować jako poprawne i posługiwać się nimi, zważywszy na uzus?
    3. Czy sądzą Państwo, że staną się pełnoprawnymi synonimami uwagi?

    Dziękuję i pozdrawiam
    Joanna
  • wahania w akcentowaniu wyrazów zapożyczonych
    21.09.2014
    21.09.2014
    W jednej z porad piszecie Państwo, że akcentowanie wyrazów prezydent, reguła, komitet, rzeczpospolita na trzecią sylabę od końca jest obocznością i nie jest błędem. A ja ostatnio zostałem przez jedną z osób, szczycących się tym, że jest językoznawcą, poprawiony. Znalazłem też w Internecie stwierdzenie, że w wyrazie muzeum i technikum też obie formy akcentowania są dozwolone. Przyznam, że już sam nie wiem i mam mętlik w głowie. I skąd akurat w tych wyrazach te problemy?
    Z góry dziękuję za pomoc.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego